"Het doof zijn staat hier op nummer één"
Kathelijn is persoonlijk begeleider en trainer Nederlandse Gebarentaal (NGT) bij het Dovenhofje in Ermelo. In haar werk maakt ze veel gebruik van gebarentaal om te communiceren met bewoners (en sommige collega’s).
“Ik begon met de opleiding MDGO-vp en twijfelde tussen werken in het ziekenhuis en de gehandicaptenzorg. Uiteindelijk paste het aangaan van een relatie met cliënten toch meer bij me dan het ‘beter maken’ van mensen. Ik kwam al snel terecht op een groep met dove cliënten en werd daar persoonlijk begeleider. Ik heb een paar korte periodes op andere groepen gewerkt, maar kwam altijd weer terug bij de dovengroepen.
Volgend jaar werk ik 30 jaar bij ’s Heeren Loo in Ermelo. En wat 20 jaar geleden al begon als droom, werd 5 jaar geleden werkelijkheid: de bouw van het Dovenhofje op het woonzorgpark.
Het doof zijn staat hier op nummer één. Daarna kijken we welke beperking er verder is. Dat betekent dat je van alle markten thuis moet moet zijn. Je moet wat weten van diabetes, van epilepsie, van moeilijk verstaanbaar gedrag, van één-op-één begeleiding en van autisme. Er komt hier van alles voor. De één heeft meer zorg nodig, de ander meer begeleiding. Die variatie is interessant, je moet creatief zijn en snel kunnen denken.
De communicatie met dove cliënten is echt de kers op taart in mijn werk. Als je doof bent, raak je al snel geïsoleerd. Zodra je je huis uitgaat, zijn er weinig mensen die je begrijpen en jouw taal spreken. Je voelt je vaak toch een beetje buitengesloten als de rest gewoon doorgaat met een gesprek en jij niet mee kan doen. Hier op het Dovenhofje is er altijd wel iemand die je begrijpt. We kennen of leren hier allemaal NGT, de Nederlandse Gebarentaal. En oogcontact en aanraking is heel belangrijk. Je wil zeker weten dat je elkaars aandacht hebt. Zonder dat is er geen communicatie.
Cliënten kwamen in het verleden van verschillende doveninstituten en daar had ieder zijn eigen gemaakt gebarentaal aangeleerd. De hele ontwikkeling naar Nederlandse Gebarentaal hebben we hier dus ook meegemaakt, om elkaar goed te kunnen begrijpen. We zijn allemaal getraind, in het verleden zaten we ook wel samen met verwanten te oefenen. Het is voor cliënten begrijpelijker als we allemaal dezelfde gebaren maken. Op emotionele momenten vallen ze trouwens nog wel eens terug in die oude, eigen gebaren. Dan leggen ze bijvoorbeeld hun hand op hun hart in plaats van hun wang, als ze het over ‘mama’ hebben.
Gebaren kun je trouwens veel breder gebruiken in de gehandicaptenzorg, niet alleen bij dove cliënten. Een gebaar helpt vaak om dingen duidelijker te maken of te onthouden. Wat helpt om het je snel eigen te maken, is vooral niet bang zijn om fouten te maken of voor gek te staan. Gebruik mimiek, wees expressief, speel toneel. Je leert een hele nieuwe taal. Dat is soms moeilijk, maar vooral ook hartstikke leuk!”
#wordenwijcollegas?
Bij 's Heeren Loo krijg je de ruimte om op jouw manier te werken. Samen zorgen we voor een goed leven en mooi werk voor mensen met een beperking. En het leuke is: geen dag is hetzelfde. Je maakt altijd wel iets mee. Je ontwikkelt je in je vak. Daar helpen we jou bij, met oog voor thuis.
